Urtero Herritarren Astronomia Topaketen barruan antolatzen dugun hitzaldi-saioari esker, mundu zirraragarri honetara gero eta gehiago hurbiltzeaz gain, arlo honen inguruko ikerketa berriak ezagutu eta partekatu ditzakegu.
Aurten gai nagusia irrati-astronomia izango da, irrati-uhinen bandan oinarritutako behaketa astronomikoa, argi-espektroa baino hedadura handiagokoa. Irrati-astronomia gai da urrunagoko objektuak ikusteko, ez hain energetikoak, baita zeru lainotsukoak ere.
Virginia Garcíak, Hiritar Astronomia gure talde irekiko eta Aranzadi Zientzia Elkarteko kideak, konstelazioak, planetak eta ilargi-faseak erakutsiko dizkigu udako zeruan, egun hauetan goraldirik handiena izan duten Pertseidak ahaztu gabe.
Mayra Osorio, CSIC Andaluziako Astrofisika Institutuko astronomoa, izar eta planeta berrien eraketan espezializatuta dago, eta zientziak planeta baten jaiotze prozesuan egiten ari den aurrerapen handiak erakutsiko ditu. Orain arte 5.000 exoplaneta baino gehiago jakinarazi dira, baina horietako 3 edo 4 bakarrik sortu ziren une berean. Erronka handia da haiei argazkiak ateratzea, baina irrati interferometro handiei esker, sortzen diren hautsezko diskoan uzten duten arrastoa ikus daiteke, hegazkin batek zeruan bere arrastoa uzten duen bezala, eta ikusi ezin dugun arren, nora doan jakin dezakegu.
Esku-hartze erakargarriak biak, gure ezagutza astronomikoak zabaltzeko.
Udako zerua, Virginia García, Aranzadi Zientzia Elkartea
Exoplaneta gazteenen bila, Mayra Osorio (online), CSIC Andaluziako Astrofisika Institutua
