El año del descubrimiento, Luis López Carrasco, España, 2020, 200'
Aurkezpena: Luis López Carrasco
Auzokideak, gazteak eta langabetuak hizketan ari dira taberna baten barruan, zigarro, gosari eta aperitibo artean. Euren amets zentzugabeak gogoratu, laneko kezkak partekatu eta etorkizunerako planak egiten dituzte. Taberna Cartagenan dago, herrialdearen hego-ekialdean. Eguna aurrera doan heinean, gero eta gertuago entzuten dira 1992ko industria-krisiaren istiluak.
1992an funtsezko bi ekitaldi ospatu ziren Espainian: Bartzelonako Olinpiar Jokoak eta Sevillako Erakusketa Unibertsala, Amerikaren aurkikuntzaren V. mendeurrena ospatzearekin lotua. Felipe Gonzalez PSOErekin agintera iritsi eta hamar urtera, Espainia herrialde irakinkor, moderno eta zibilizatu gisa agertzen zen nazioartearen aurrean. Etorkizuneko munduko potentzia ekonomikoa.
Espainiako gizarte osoak gogoratzen du laurogeiko hamarkada zoriontsuaren amaiera. Espainiak betiko herrialde atzeratua, miserablea eta pobrea izateari utzi zion.
Hala ere, herrialdearen hego-ekialdeko probintzietako hiri batean, lantegiak itxi eta industria desegitearen aurkako protestek gero eta indarkeria-giro handiagoa eragiten dute, eskualdeko parlamentuari Molotov koktelekin eraso eta su emateraino.
Zuzendariaren oharra. Etxeko memoria. Murcia hirian jaio eta hazi nintzen, baina hemezortzi urterekin Madrila etorri nintzen bizitzera. Nire haurtzaroaren zati handi bat aitaren aldeko aitona-amonak bisitatzen eman nuen Cartagenan, bertan bizi ziren lan kontuengatik, hiriburuarekin milaka urteko lehia jasan duen portu militar eta industrialean. Gogoan dut zazpi urte nituela klase-ordu oso bat eman genuela Cartagenan egoitza izango zuen parlamentu erregional estreinatu berriaren txantiloi bat margotzen. Bere arkitektura eklektikoa oso deigarria zen garai hartan, eta haur guztiok lamina kirrinkari hura margotzen entretenitu ginen. Gauza berria eta polita zen, eta Murtziaren heldutasuna irudikatzen zuen, Autonomia Estatutua merezi zuen erkidegoa. Eraikin horren fatxadaren irudia grabatuta geratu zitzaidan koloreztatzen nuen bitartean. Horregatik gogoratzen dut bereziki su hartu zuen eguna. Hamaika urte nituen orduan, eta, espaniar gizarte osoa bezala, 1992ko ekitaldiek eraginda ilusioz gainezka nengoen: urte hartan Espainia sortu berria bailitzan eta kontsumo-gizarte indartsua balitz bezala aurkeztu zen munduaren aurrean eta etorkizuneko munduko potentzia ekonomiko baten parte sentitzen ginen, telebistak adierazten zuen bezala. Krisiaren azken urte hauetan, legebiltzarra sutan, irudi hori nire oroimenera itzuli da, Diputatuen Kongresuak hilabeteak eman baititu hesiz eta poliziaz inguratuta. Aitari edo amari galdetu diedanean nola bizi izan zuten eskualdeko parlamentuaren erreketa ondoko hirian, harriduraz begiratu naute. Zertaz ari nintzaien zehazki? Zer urtetan gertatu zen hori? Ziur ez dudala asmatu? Inork ez du gertaera hori gogoratzen. Sutan dagoen legebiltzar autonomiko hori da niretzat 1992ko beste aurpegia.
Auzokideak, gazteak eta langabetuak hizketan ari dira taberna baten barruan, zigarro, gosari eta aperitibo artean.